Cần đánh giá đầy đủ hơn về "sức khoẻ" doanh nghiệp

Sáng 29/5, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận ở hội trường về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KTXH và NSNN những tháng đầu năm 2024.

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Văn Thi (Thanh Hoá) cơ bản nhất trí với báo cáo về KTXH của Chính phủ. Năm 2023, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng KTXH nước ta đã đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng: kinh tế phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 đạt kết quả cao; hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược có sự chuyển biến vượt bậc, nhất là đột phá về hạ tầng giao thông; nông nghiệp tiếp tục là "điểm sáng", là trụ đỡ vững chắc cho nền kinh tế...

Phó Chủ tịch Quốc hội điều hành nội dung thảo luận.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, đại biểu chỉ ra hoạt động của doanh nghiệp và thu hút vốn đầu tư khu vực tư nhân vào nền kinh tế còn hạn chế. Cụ thể, vốn đầu tư khu vực ngoài Nhà nước năm 2023 chỉ bằng 1/5 mức tăng giai đoạn 2015 – 2019; số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh và số doanh nghiệp giải thể đều tăng cao so với năm 2022; lần đầu tiên trong 5 năm qua, số doanh nghiệp gia nhập thị trường trong 4 tháng đầu năm thấp hơn số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường...

"Đây là những yếu tố tác động hết sức tiêu cực đến nền kinh tế. Đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá đầy đủ hơn vấn đề "sức khỏe" của doanh nghiệp, nhất là khối doanh nghiệp tư nhân và có giải pháp hiệu quả hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trong thời gian tới", ông góp ý.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thi.

ĐBQH Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu) cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6-6,5% đã đề ra trong năm nay thì việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp ổn định, đầu tư phát triển là yếu tố hết sức quan trọng, trong đó, vấn đề tạo dựng niềm tin của doanh nghiệp trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh cần phải được quan tâm trên hết.

Đại biểu đề nghị khẩn trương đưa chính sách mới ban hành vào cuộc sống, giúp doanh nghiệp vượt khó và phát triển, nhất là các dự án luật điều chỉnh, tác động trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh. Đại biểu cũng đồng tình cao với việc Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này xem xét, quyết định cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực sớm hơn để tổ chức thực hiện, góp phần giải quyết căn bản nút thắt về thể chế. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành cần có bước chuẩn bị đầy đủ, đồng bộ hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành, để luật có hiệu lực thì tổ chức thực hiện được ngay.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Quốc Khánh.

ĐBQH tỉnh Lai Châu cũng đề nghị, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính đảm bảo công khai, minh bạch và tăng cường thanh tra, kiểm tra khâu này, hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây khó khăn cho doanh nghiệp; đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Trong đó, tập trung triển khai nghiêm túc Nghị định 73 năm 2023 của Chính phủ và các Chỉ thị của Thủ tướng đã ban hành về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung...

ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, ông thật sự vui mừng với những kết quả đạt được, kinh tế tiếp tục duy trì tăng trưởng khá trong khi thế giới chững lại, kinh tế vĩ mô tiếp tục giữ ổn định trong khi thế giới hiện nay đang có nhiều bất ổn... Tuy nhiên, đại biểu cũng bày tỏ lo lắng về những tồn tại hiện nay, đặc biệt là số lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường với tỷ lệ cao, nhiều dự án đầu tư còn dở dang, tài sản công sử dụng chưa hiệu quả.

Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân.

Đồng tình với 11 nhóm giải pháp và Chính phủ tiếp tục giảm thuế, phí, tiền thuê đất, giảm thuế VAT 2%...; cơ cấu lại nợ, ổn định tỷ giá, đại biểu cũng đề nghị, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hiện nay biến động khó lường, khó đoán định, phải tăng cường phân cấp, phân quyền để các địa phương phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo. Mặt khác, với tình hình giá cả biến đổi nhanh nên thủ tục trong đầu tư công, về tổng vốn đầu tư hay thủ tục điều chỉnh quy hoạch cục bộ cần sớm luật hóa các cơ chế, chính sách đặc thù.

"Thế giới xuất hiện chạy đua vũ trang, xung đột chính trị, cạnh tranh thương mại toàn cầu, dễ dẫn đến đứt gãy chuỗi sản xuất, nên cần quan tâm độ mở nền kinh tế, ưu tiên thị trường nội địa 100 triệu dân. Cần hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi xanh, sử dụng năng lượng sạch, nguyên liệu sạch, phát triển thị trường tín chỉ carbon, giúp nông dân có lợi nhuận "kép", đại biểu Trần Hoàng Ngân hiến kế.

Cũng quan tâm đến số lượng doanh nghiệp giải thể, rút lui khỏi thị trường tăng cao và cho rằng đây là vấn đề đáng suy ngẫm, ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) nêu nguyên nhân là tình hình thế giới có những vấn đề bất ổn, ảnh hưởng đơn hàng xuất, nhập khẩu của doanh nghiệp; sức chống chịu của doanh nghiệp bị "bào mòn đến cùng cực" sau đại dịch COVID-19; chính sách của chúng ta chưa nhất quán, thủ tục hành chính rườm rà... Từ đó, ông nêu giải pháp: tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ xuất, nhập khẩu; tăng cường khả năng hấp thụ vốn; thực hiện các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính...