Đại biểu lo ngại hiện tượng "vàng hoá, USD hoá", Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nói gì?

Thảo luận kinh tế - xã hội (KTXH) ngày 29/5, vấn đề thị trường vàng làm "nóng" nghị trường đã được nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) quan tâm, đề cập. ĐBQH Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đề nghị cần phải có giải pháp mạnh mẽ, nhất là sửa đổi Nghị định 24 để xử lý những bất cập liên quan đến thị trường, không để vàng miếng "làm mưa làm gió" như trong thời gian vừa qua.

Trước đó, ĐBQH Nguyễn Thị Thu Thuỷ (Bình Định) lo ngại giá cả một số mặt hàng dịch vụ tăng cao, nhất là giá vàng, tỷ giá USD, giá dịch vụ hàng không, dẫn đến những tác động tiêu cực; vàng, USD trở thành ưu tiên lựa chọn dự trữ của nhiều hộ gia đình, cá nhân. "Nếu chúng ta không có giải pháp tốt, không sớm kiềm chế sẽ dẫn đến hiện tượng "vàng hóa, USD hóa" trong các giao dịch mua, bán trong xã hội. Thêm vào đó, giá dịch vụ hàng không nội địa tăng cao, khó mua, du lịch nội địa khó cạnh tranh được với các tour du lịch của nước ngoài", đại biểu đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành nghiên cứu giải pháp, sớm bình ổn giá trong thời gian tới.

Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An.

Phát biểu giải trình thêm tại phiên thảo luận, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, tỷ giá chịu áp lực tăng, đây là diễn biến chung của các nước trên thế giới và trong khu vực, nhiều đồng tiền trong khu vực đang chịu mất giá tương đối cao. "Chúng tôi cho rằng, trong môi trường kinh tế thế giới biến động như vậy thì tỷ giá lúc tăng, lúc giảm là điều hết sức bình thường, NHNN theo dõi rất sát, vừa qua, thực hiện đồng bộ các giải pháp chính sách để điều tiết tiền tệ, thực hiện can thiệp để đảm bảo nguồn ngoại tệ cho doanh nghiệp nhập khẩu, phục vụ sản xuất trong nước", bà Hồng lý giải.

Thống đốc NHNN cũng khẳng định, chống "USD hoá" là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Những năm qua, NHNN đã kiên định mục tiêu, thực hiện nhiều giải pháp cùng với các bộ, ngành kiểm soát lạm phát, tăng giá trị VNĐ. Trong điều hành tỷ giá và lãi suất luôn theo hướng, làm thế nào để Đồng Việt Nam hấp dẫn hơn và triệt tiêu những lợi ích từ việc nắm giữ USD. Lãi suất USD đưa về 0% là một trong những giải pháp để khuyến khích người dân có ngoại tệ bán cho tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng bán cho NHNN để tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước. Khi dự trữ tăng lên thì có dư địa để can thiệp ổn định thị trường tỷ giá và ngoại hối như trong thời gian năm 2022 và những tháng đầu năm.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng.

Đối với thị trường vàng, Thống đốc NHNN thừa nhận, giá vàng tăng cao, biến động phức tạp là diễn biến chung của các nước trên thế giới chứ không riêng Việt Nam. Trong nước, giá vàng diễn biến phức tạp và cùng chiều với giá vàng thế giới, tuy nhiên, chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế nới rộng, đặc biệt là giá vàng SJC. Trước bối cảnh đó, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và có nhiều chỉ đạo quyết liệt để thu hẹp chênh lệch giá vàng.

"Đây là nhiệm vụ rất thách thức, vì trong điều kiện giá vàng quốc tế liên tục biến động cao và phức tạp. NHNN liên tục tăng cung vàng ra thị trường, tổ chức đấu thầu (kế thừa cách làm từ năm 2013) với hy vọng giá giảm dần. Tuy nhiên, qua 9 phiên đấu thầu thấy giảm chênh lệch không như kỳ vọng nên đã dừng đấu thầu, đánh giá tình hình, tìm nguyên nhân và xây dựng phương án mới, sẽ triển khai trong tuần tới" - bà Hồng nêu quan điểm.

Đi đôi với đó là minh bạch hoá các giao dịch thị trường vàng, Chính phủ cũng chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành để phối hợp trong các khâu. "NHNN cũng đã ra quyết định thành lập đoàn thanh tra liên ngành để thanh tra toàn diện về mọi mặt, từ hoá đơn chứng từ, các giao dịch về vàng để phòng chống rửa tiền, để thấy rằng, thời gian vừa qua biến động thị trường vàng không ngoại trừ những hành vi vi phạm pháp luật, đầu cơ, găm giữ, đẩy giá...", Thống đốc nhấn mạnh thêm.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái.

Phát biểu về vấn đề này sau đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, từ tháng 6/2022, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất sát sao NHNN, có 25 văn bản, trong đó có các công cụ để can thiệp, bình ổn thị trường vàng, đồng thời thanh tra, kiểm tra, kiểm soát. Vừa rồi, NHNN đã tích cực có một số giải pháp. Tuy nhiên, khi can thiệp thấy hiệu quả chưa cao nên hiện nay đang đánh giá lại, sẽ có các phương án mới để bình ổn thị trường vàng về mặt ngắn hạn.

"Về giải pháp lâu dài sẽ nghiên cứu sửa đổi Nghị định 24, trước mắt, dùng công cụ thuộc quản lý Nhà nước là thanh tra, kiểm tra để đánh giá một cách thực chất hoạt động của thị trường vàng, để có giải pháp xử lý theo quy định, đưa thị trường vàng bình ổn, tinh thần là tiến sát với thị trường thế giới", Phó Thủ tướng khẳng định.