Liệu có những "vụ Việt Á" trong lựa chọn SGK hay không?

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Thị Kim Thúy băn khoăn điều này và đề nghị Quốc hội giám sát tối cao việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông (GDPT).

Chiều 23/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023.

Lựa chọn 2/4 chuyên đề để Quốc hội giám sát tối cao

Báo cáo do Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày cho biết, đối với giám sát chuyên đề, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội tổng hợp theo 10 nhóm lĩnh vực với 121 vấn đề thuộc trách nhiệm của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; đồng thời, căn cứ vào tiêu chí lựa chọn, nội dung đã thực hiện, năng lực thực hiện của các cơ quan, đã tiến hành lựa chọn các chuyên đề giám sát theo quy trình chặt chẽ.

Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày báo cáo.

Theo đó, UBTVQH đã lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao cho UBTVQH tổ chức giám sát.

Chuyên đề 1: Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Chuyên đề 2: Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Chuyên đề 3: Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK GDPT.

Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021.

Dư luận băn khoăn giá SGK, sai sót trong 3 bộ sách

Thảo luận tại hội trường, ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) đề nghị Quốc hội giám sát tối cao Chuyên đề 3 để giúp đánh giá được đầy đủ, kịp thời ưu, khuyết điểm trong quá trình thực hiện các Nghị quyết số 88 và số 51, từ đó có định hướng chỉ đạo tiếp tục đổi mới có hiệu quả trong những năm tiếp theo.

ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy thảo luận tại hội trường.

Theo đại biểu, trong 8 năm qua, ngành Giáo dục đã có nhiều cố gắng, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để triển khai các Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa GDPT. Tuy nhiên, dư luận cũng còn nhiều ý kiến khác nhau về một số kết quả triển khai, như vấn đề giá SGK, hay việc sắp xếp môn Lịch sử là môn học lựa chọn theo định hướng nghề nghiệp ở cấp học phổ thông.

ĐBQH TP Đà Nẵng nêu những vấn đề báo chí và ĐBQH đã đặt ra suốt từ kỳ họp trước đến kỳ họp này nhưng chưa được giải quyết, như những sai sót trong cả ba bộ SGK lớp 1, lớp 2, lớp 6 của NXB Giáo dục Việt Nam; những bất cập trong Thông tư số 25 của Bộ Giáo dục về lựa chọn SGK dẫn đến việc bỏ qua quyền lựa chọn dân chủ của cơ sở giáo dục; vai trò hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra của Bộ GD&ĐT trong việc lựa chọn SGK để bảo đảm khách quan, công bằng, minh bạch, không ảnh hưởng xấu đến chủ trương xã hội hóa việc biên soạn SGK...

"Thậm chí có câu hỏi, liệu có những "vụ Việt Á" trong lựa chọn SGK không?" - ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy nhấn mạnh và khẳng định, để Quốc hội giám sát sẽ chỉ ra những hạn chế, những điều cần khắc phục để hỗ trợ ngành Giáo dục thực hiện tốt nhiệm vụ cũng như điều chỉnh các nghị quyết hoặc bổ sung chính sách nếu cần thiết...

Cử tri bức xúc vấn đề dạy và học môn Lịch sử

Đồng quan điểm, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho rằng, giám sát việc đổi mới chương trình GSK GDPT rất nên và rất cấp thiết. Đây là nội dung cốt lõi của việc đổi mới căn bản và toàn diện GDPT, có tầm quan trọng và ý nghĩa lớn. Tuy nhiên thực tiễn cho thấy, cử tri đang rất bức xúc về các chương trình giáo dục có nhiều điểm không phù hợp, mà điển hình nhất trong thời gian vừa qua là vấn đề dạy và học môn Lịch sử.

ĐBQH Nguyễn Anh Trí.

"Cực kỳ bức xúc trong toàn xã hội. GSK khi thì in sai, ngôn ngữ có nhiều chỗ không phù hợp, hình ảnh chưa được chuẩn mực; quá nhiều bộ SGK được định hướng sử dụng, gây ra sự lúng túng trong việc lựa chọn không chỉ ở phụ huynh mà thậm chí đối với các trường, các sở giáo dục. Đặc biệt, GSK không được sử dụng lại nên hàng năm tốn hàng ngàn tỷ đồng để mua sắm sách mới, gây ra khó khăn lớn cho những gia đình có con đi học", ĐBQH Đoàn TP Hà Nội chỉ rõ.

Ông cho rằng, Quốc hội khóa XIV cũng đã rất nhiều lần đề cập tình trạng như vậy nhưng gần như vẫn "dậm chân tại chỗ", cần giám sát thật đúng đắn cái được, cái chưa được, để từ đó điều chỉnh, nhằm mục đích thực hiện tốt hơn sự nghiệp đổi mới chương trình GSK GDPT.

ĐBQH Nguyễn Văn Huy (Thái Bình) cũng nhất trí với quan điểm của hai đại biểu trên. "Quá trình triển khai thực hiện SGK GDPT năm 2018 còn nhiều bất cập, nhất là khi thời gian qua, cử tri và dư luận đang có những ý kiến về việc dạy và học môn Lịch sử trong chương trình GDPT. Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình khi tiếp xúc cử tri tại 8 huyện, thành phố, cử tri đều có ý kiến về nội dung này", đại biểu nhấn mạnh và khẳng định, Quốc hội cần giám sát tối cao Chuyên đề 3 nhằm đưa ra những đánh giá tổng thể, toàn diện và kịp thời tìm ra giải pháp thiết thực để kịp thời triển khai thực hiện có hiệu quả việc đổi mới chương trình GDPT những năm tới...